Została zainaugurowana ostatnia perspektywa finansowa, w której Polska jest beneficjentem. W obecnej perspektywie samorządy będą realizowały ok. 44 proc. alokacji - podkreślał premier Mateusz Morawiecki podczas uroczystej inauguracji perspektywy finansowej UE na lata 2021-2027. 76 mld euro dla Polski to około 2 tys. euro dla każdej osoby, ale tak naprawdę oznacza to więcej niż tylko wsparcie finansowe - zaznaczyła unijna komisarz ds. spójności Elisa Ferreira.
Jak zaznaczyła Elisa Ferreira, "łańcuch jest tak mocny jak jego najsłabsze ogniowo"." Nie chcemy, żeby żadne z tych ogniw było słabe. Chcemy, żeby były mocne. Przypomina nam to, że w obliczu tak wielu wyzwań wspólny sukces Europy i indywidualny sukces państw członkowskich zależy od naszej zdolności pozostania, jako wspólnota. Dlatego dzisiaj celebrujemy ten wspólny wysiłek. Przyjęcie programu to kolejny kamień węgielny, tak istotny dla Polski w kontekście wspólnych celów i przyszłości Polski, która może być liderem i inspiracją dla innych" - wskazała unijna komisarz.
Zwróciła uwagę, że Polska jest przykładem "doskonałego sukcesu". Jej zdaniem poziom ekonomiczny, poziom społeczny zdecydowanie się poprawił od wejścia Polski do Unii, ale Polska wciąż jeszcze ma przed sobą wiele wyzwań. Wskazała na różnice pomiędzy regionami, województwami, poszczególnymi społecznościami. "Musimy dalej działać dla tworzenia miejsc pracy i możliwości w każdym miejscu Polski. Tutaj usuwać przede wszystkim te wąskie gardła, promować niezbędne reformy, aby tworzyć środowisko dobre dla inwestorów i mieć pewność, że całe społeczeństwo korzysta z tych zmian" - stwierdziła Ferreira. Podkreśliła, że wszyscy musimy przygotować każdy region do przyszłości, tak żeby żadne z miejsc, żaden obywatel nie został z tyłu. "Takie są nasze wspólne cele dla Polski, dla Komisji. I to jest to, co udało nam się stworzyć i ująć w umowie partnerstwa między Polską, a Komisją, a dzisiaj mamy kolejny krok, ponieważ te cele są przekładane na konkretne działania w ramach programów spójności" - powiedziała Ferreira.
Premier Mateusz Morawiecki: nowe otwarcie w rozwoju Polski
Również premier Mateusz Morawiecki podkreślał, że otwarcie nowej perspektywy finansowej jest symbolicznym nowym otwarciem w rozwoju Polski. „Nowe środki dla Polski są już aktywne, już wpływają do Polski - pierwsze zaliczki. Konkretnie wpłynęło już około 5 mld zł" - powiedział szef rządu. Premier wyjaśnił, że z tej kwoty 3 mld zł wpłynęło na różne programy centralne i około 2 mld zł na programy regionalne. "Środki unijne cały czas szerokim strumieniem płyną do Polski. Jest to duży sukces negocjacyjny naszego rządu" - dodał. Mateusz Morawiecki przypomniał, ze Polska jest największym beneficjentem Funduszu Spójności, czyli funduszu, który pozwala szybciej i w bardziej zrównoważony sposób rozwijać się Polsce. "Dla nas ten aspekt rozwoju jest szalenie ważny. To dla nas znak firmowy naszej polityki społecznej, polityki gospodarczej" - przekazał. "Nigdy nie było wcześniej, za poprzednich rządów nigdy, tak wielkiego udziału w inwestycjach publicznych - drogowych, infrastrukturalnych, służba zdrowia, edukacja - udziału środków budżetu centralnego, jak dzisiaj" - stwierdził. Dodał, że Polska przestaje być dzisiaj "rezerwuarem taniej siły roboczej". "To, co Polska cierpiała, niestety, ten model rozwoju dyfuzyjno-polaryzacyjny przez 20-25 lat, pierwszych lat naszej historii po upadku komunizmu. Dzisiaj rozwijamy się dużo, dużo bardziej równomiernie i ogromna w tym również zasługa środków unijnych i środków budżetu centralnego" - ocenił.
Morawiecki podkreślił, że dodatkowy "zastrzyk finansowy" środków unijnych zostanie wykorzystany pod kątem realizacji różnego rodzaju projektów infrastrukturalnych. "Chcemy zapewnić wyższy i zrównoważony standard rozwoju cywilizacyjnego. Chcemy więcej energii odnawialnej, czystej energii, dzięki której nie będziemy musieli palić drogiego, kolumbijskiego węgla - bo nie palimy już rosyjskiego węgla - dzięki, któremu nie będziemy musieli używać drogiego, katarskiego, amerykańskiego czy norweskiego gazu i innych bardzo drogich dzisiaj węglowodorów z ropą naftową na czele" - wskazał.
Szef rządu podkreślił, że w nowej perspektywie finansowej środki unijne będą przeznaczane na projekty środowiskowego, nowe technologie i na coraz lepiej płatne miejsca pracy.
"Polska sprawiedliwa, nowoczesna, przyjazna do życia i innowacyjna, odporna na kryzysy i niezależna gospodarczo - taką ojczyznę budujemy" - podkreślił Mateusz Morawiecki dodając, że unijne środki z nowej perspektywy są kolejnym impulsem rozwojowym - impulsem na rzecz nowej odbudowy, lepszej przyszłości.
Premier zwrócił też uwagę na rolę samorządów w wydatkowaniu środków unijnych. "W obecnej perspektywie samorządy będą realizowały ok. 44 proc. (alokacji - PAP). To wysoki procent udziału samorządów w ogólnej polityce funduszy, w polityce spójności" - powiedział.
Minister Grzegorz Puda: 33,5 mld euro dla samorządów
"W sumie samorządy otrzymają do zarządzania, w ramach programów regionalnych, łącznie ponad 33,5 mld euro, a to oznacza, że samorządy będą zarządzać rekordową jak dotychczas alokacją 44 proc. całej puli, które do Polski trafią" - podkreślał także minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.
Jak zaznaczył, w nowej perspektywie finansowej kontynuowany będzie program przeznaczony dla regionów Polski Wschodniej, jednak współpraca z Rosją i Białorusią nie będzie kontynuowana.
"Na wschodniej granicy skupiamy się na dwustronnym programie z Ukrainą. Program, który uzyskuje również symboliczne znaczenie jeżeli chodzi o trwającą za naszą wschodnią granicą wojnę, chcemy umacniać nasze międzynarodowe więzi właśnie z Ukrainą, na każdej płaszczyźnie" - stwierdził szef resortu funduszy.
Na co pójdą środki z UE?
Z nowego budżetu UE będziemy mogli korzystać wszyscy – polskie firmy, samorządy, organizacje i obywatele. Pieniądze zostaną przeznaczone m.in. na ochronę zdrowia, infrastrukturę, poprawę klimatu czy zwiększenie konkurencyjności naszej gospodarki. W ramach unijnej perspektywy finansowej na lata 2021-2027 dla Polski przewidziano m.in. 8 programów krajowych.
• Największy program to Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (FEnIKS), na który przeznaczymy 111 mld zł. Będzie to m.in.:
• budowa lub modernizacja 2,8 tys. km sieci kanalizacyjnych oraz 668 km sieci wodociągowych;
• budowa, przebudowa lub modernizacja blisko 228 km linii tramwajowych i metra;
• budowa, rozbudowa, przebudowa lub modernizacja ponad 1,19 tys. km linii kolejowych;
• budowa, rozbudowa, przebudowa lub modernizacja ponad 700 km dróg;
• wsparcie 2 480 podmiotów wykonujących działalność leczniczą (podstawowa opieka zdrowotna, ambulatoryjna opieka specjalistyczna i psychiatria) oraz działających w ramach Państwowego Ratownictwa Medycznego;
• wsparcie 91 obiektów kulturalnych i turystycznych.
• W ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) zainwestujemy 36 mld zł w projekty badawczo-rozwojowe, innowacyjne i zwiększające konkurencyjność naszej gospodarki. Z programu FENG skorzystać może 17,6 tys. przedsiębiorstw. Utworzonych może zostać także 14,5 tys. miejsc pracy.
• Prawie 19 mld zł zasili program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS). Środki przeznaczymy na wsparcie pracowników i pracodawców na zmieniającym się rynku pracy, edukację, zdrowie, opiekę nad dziećmi i większą dostępność dla osób ze szczególnymi potrzebami.
Wsparcie z programu FERS przewiduje m.in.:
• udzielenie 6,9 tys. pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej;
• przyznanie ponad 16 tys. pożyczek na podnoszenie kompetencji osób dorosłych z możliwością częściowego umorzenia;
• objęcie kształceniem i szkoleniem podyplomowym 140,7 tys. przedstawicieli różnych zawodów medycznych.
• Podróż w cyfrową przyszłość przyspieszy program Funduszy Europejskich na Rozwój Cyfrowy (FERC). 9 mld zł z tego programu poszerzy dostęp do ultraszybkiego internetu oraz zaawansowanych e-usług. To szansa dla:
• 140 tys. przedsiębiorstw;
• 700 tys. gospodarstw domowych.
• Odrębny program z budżetem 12 mld zł dedykowany będzie wschodnim regionom naszego kraju. Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej zapewnią rozwój biznesu, ochronę środowiska, najnowocześniejszy transport, rozbudowę połączeń i rozwój turystyki.
Te zagadnienia związane z budżetem unijnym będą tematem dyskusji w panelach na Polskim Kongresie Klimatycznym.