Perspektywy rozwoju magazynów energii elektrycznej: Jak technologia zmienia rynek energii?
Magazyny energii to kluczowy element, który ma umożliwić dalszy rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE). W miarę jak globalny rynek energetyczny przechodzi transformację, rośnie znaczenie technologii wspierających efektywne magazynowanie energii.
Innowacyjne rozwiązania odpowiadają nie tylko na zmieniające się potrzeby konsumentów, ale również na rosnące wyzwania, takie jak integracja fotowoltaiki z mało elastycznymi sieciami energetycznymi.
Magazyny energii: kluczowy element przyszłości energetycznej
Magazynowanie energii jest istotne dla stabilności systemu elektroenergetycznego, zwłaszcza w krajach o wysokim udziale OZE, jak fotowoltaika. Magazyny umożliwiają zarządzanie wytworzoną energią, na przykład przesuwając jej konsumpcję z okresów wysokiej podaży i niskiego poboru (np. w słoneczne dni świąteczne) na godziny szczytowe, kiedy zapotrzebowanie na energię jest większe, a produkcja mniejsza. Dzięki temu możliwe jest zmniejszenie zależności od tradycyjnych źródeł energii oraz poprawa efektywności systemu energetycznego.
Od kilku lat trwa dyskusja na temat tanich, efektywnych i ekologicznych sposobów magazynowania energii – zarówno w przypadku mikroinstalacji, jak i wielkopowierzchniowych farm fotowoltaicznych. W przypadku instalacji prosumenckich, magazyny energii to zazwyczaj małe zasobniki o pojemności od kilku do kilkudziesięciu kilowatogodzin.
W Polsce najczęściej spotykanym magazynem energii jest jednostka o pojemności 10kWh, jednak oferta produktów jest znacznie szersza. Obecnie, w sektorze prosumenckim najczęściej sprzedawane są magazyny o takiej pojemności ze względu na wielkość instalacji oraz uwarunkowania prawne. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, moc magazynu musiała być równa lub mniejsza niż moc zainstalowanej mikroinstalacji fotowoltaicznej, co stanowiło ograniczenie dla inwestorów. Zmiany w przepisach, które mają wejść w życie w najbliższych latach, otworzą jednak nowe możliwości. Już teraz przygotowujemy się na nie, spodziewając się dynamicznego wzrostu popytu na magazyny energii. Obecnie około 10% mikroinstalacji fotowoltaicznych w Polsce jest wyposażonych w magazyny energii, ale prognozy wskazują na wyraźny wzrost od 2025 roku – mówi Michał Kłos, Manager oddziału w Polsce i Bałtykach z Sungrow
Wzrost rynku magazynów energii: globalne i lokalne perspektywy
Zgodnie z raportami Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA), w 2023 roku globalna moc magazynów bateryjnych wzrosła o ponad 40 GW, co stanowi podwojenie przyrostu mocy z 2022 roku. Wzrost ten jest odpowiedzią na potrzebę stabilizacji systemów elektroenergetycznych, zwłaszcza w krajach takich jak Niemcy, Australia czy Włochy. Na rynku globalnym dominują duże magazyny systemowe, które pełnią rolę stabilizatorów popytu i podaży energii w sieciach. Jednak w Europie coraz popularniejsze stają się także mniejsze magazyny instalowane "za licznikiem", bezpośrednio w domach i firmach, współpracujące z instalacjami fotowoltaicznymi. W Niemczech, Włoszech czy Holandii magazyny energii stały się integralną częścią większości instalacji PV.
W Polsce rynek magazynów energii jest wciąż w fazie rozwoju, projektowane zmiany w regulacjach wskazują, że od 2025 roku inwestorzy będą mieli znacząco bardziej sprzyjające warunki do podjęcia decyzji o zakupie kompleksowej instalacji.
Nowelizacja ustawy – większa swoboda dla prosumentów
Jednym z kluczowych elementów planowanej nowelizacji jest zmiana przepisów dotyczących mocy magazynów energii. Projekt zakłada możliwość instalacji większych jednostek, które będą mogły współpracować z mikroinstalacjami o wyższej mocy, otwierając nowe możliwości dla inwestorów.
Planujemy skupić się na zintegrowanych rozwiązaniach systemów magazynowania energii, w tym PCS, bateriach litowo-jonowych i systemie zarządzania energią. Rozwiązania ESS „pod klucz” mogą być projektowane tak, aby spełniać wysokie wymagania zarówno w zastosowaniach mieszkaniowych, jak i komercyjnych, a także w użyteczności publicznej. Jako lider rynku dostarczamy systemy, które zapewniają niezawodne zasilanie – opowiada Dawid Waligóra, Manager Produktu z Sungrow
Zwiększenie parametrów dopuszczalnych magazynów będzie korzystne także dla operatorów systemów dystrybucyjnych. Większy magazyn oznacza wyższy poziom autokonsumpcji, co zmniejszy ilość energii oddawanej do sieci, odciążając ją i przyczyniając się do wzrostu stabilności systemu.
Kontrowersje wokół projektu ustawy dotyczą m.in. propozycji wprowadzenia określonego współczynnika mocy magazynów energii w stosunku do mocy mikroinstalacji fotowoltaicznych. Eksperci wskazują, że takie przepisy mogą być nieuzasadnione i postulują, aby to falownik, a nie moc magazynu, regulował maksymalną moc wpuszczaną do sieci, co zapewniłoby większą elastyczność w projektowaniu systemów OZE.
Falownik wraz z urządzeniami komunikacyjnymi jest „mózgiem” instalacji. Jego konfiguracja pozwala na efektywne zarządzanie przepływem energii generowanej przez panele fotowoltaiczne, zarządzanie energią w trybie autokonsumpcji oraz priorytetyzowanie źródeł zasilania (energia z PV, akumulatora, sieci).
Dzięki odpowiedniej konfiguracji falownik hybrydowy umożliwia monitorowanie produkcji energii z paneli fotowoltaicznych, kontrolę ładowania i rozładowania akumulatorów oraz priorytetyzowanie źródeł zasilania (energia z PV, akumulatora czy sieci). W pierwszej kolejności wykorzystywana jest energia z paneli, następnie z akumulatora, a zasilanie z sieci włączane jest jedynie, gdy akumulator jest wyczerpany, a produkcja PV niewystarczająca – wyjaśnia Michał Kłos, Manager oddziału w Polsce i Bałtykach z Sungrow
Rola technologii w rozwoju magazynów energii
Nowe regulacje prawne mają szansę na przyspieszenie rozwoju rynku prosumenckich magazynów energii, jednak pełny jego potencjał zostanie osiągnięty, gdy technologia i ekonomika magazynowania energii staną się bardziej dostępne i przejrzyste.
Magazyny energii Sungrow, przy pełnym dofinansowaniu, mogą zwrócić się naprawdę szybko. Przy rosnących cenach energii i rosnącym wsparciu rządu ten okres będzie się jeszcze bardziej skracał. Jesteśmy przekonani, że wydajne magazyny energii będą kluczowe w transformacji energetycznej i uniezależnieniu się od zmieniających się warunków politycznych, ekonomicznych i kapryśnej aury” – dodaje Michał Kłos.
Jakie zmiany czekają nas w przyszłości?
Choć zmiany w przepisach dotyczące magazynów energii to krok w dobrą stronę, wciąż istnieje wiele wyzwań do rozwiązania. Dzięki rozwojowi nowych technologii, jak dynamiczne rozliczenia prosumentów i zmiany w systemach taryfowych, magazyny energii staną się coraz bardziej popularne. Wówczas kluczowy stanie dobór sprzętu - od sprawdzonych, globalnych partnerów, takich jak Sungrow, którzy oferują kompleksowe rozwiązania i wsparcie serwisowe, w tym dostępność części zamiennych i magazynów w Polsce. Na dziś dzień w rankingu S&P Commodity Insights, to Sungrow jest liderem wśród integratorów systemów magazynowania energii – zarówno w ujęciu globalnym, jak międzynarodowym z wyłączeniem rodzimych Chin.
W porównaniu do innych krajów Unii Europejskiej, prąd w Polsce jest stosunkowo drogi. Według danych Eurostatu, średnia cena energii elektrycznej dla przeciętnego Kowalskiego w 2023 roku była wciąż niższa niż w krajach takich jak Niemcy, Dania, Holandia czy Belgia, gdzie jest najdrożej w Europie. Jednak w Polsce ceny energii rosną szybciej niż w wielu innych państwach UE, a czynniki takie jak wysokie koszty emisji CO₂ oraz zmniejszająca się zależność od węgla w krajowej energetyce mogą wpłynąć na dalszy jej wzrost. Ponadto, rynek energii w kraju jest dziś bardziej wrażliwy na zawirowania na rynkach międzynarodowych, zwłaszcza w kontekście globalnych i uwarunkowanych sytuacją polityczną kryzysów.
Magazyny energii w Polsce: wsparcie regulacyjne i finansowe
W projekcie Krajowego Planu Energetycznego i Klimatycznego (KPEiK) wskazuje się, że rozwój mikroinstalacji OZE w Polsce jest wprost skorelowany ze stanem infrastruktury sieciowej (przesyłowej i dystrybucyjnej), a także zwiększeniem możliwości magazynowania energii. Sprzężenie magazynów z instalacjami wytwórczymi ma umożliwić przyłączanie większej liczby prosumentów bez negatywnego wpływu na zarządzanie pracą sieci, zwłaszcza w okresach wysokiej produkcji i niskiej generacji energii.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że rozwój energetyki prosumenckiej będzie wspierany poprzez programy dofinansowujące fotowoltaikę z magazynami energii łącznie. Jednocześnie promowany będzie model, w którym prosumenci staną się świadomymi uczestnikami rynku, zarządzając własnym popytem (DSR) i maksymalizując zużycie energii z własnej instalacji, co odciąży sieci dystrybucyjne.
W segmencie małych magazynów energii wsparcie finansowe można dziś uzyskać z programów Mój Prąd,Energia dla Wsi czy Moja Elektrownia Wiatrowa. Wkrótce także finansowanie obejmie magazyny większe. Środki w tym zakresie mają zapewnić programy Funduszu Modernizacyjnego. Już dziś można złożyć wniosek do programu „Mój Prąd”. Od września 2024 roku przewiduje on dofinansowanie do 50% kosztów kwalifikowanych z limitem do 16 000 zł na instalację magazynu energii.
Choć rynek magazynów energii w Polsce nadal boryka się z wyzwaniami, takimi jak długi okres zwrotu z inwestycji czy potrzeba rozwoju systemu recyklingu baterii, to oczekuje się, że jego rozwój w Polsce będzie postępował równolegle z rosnącym popytem na instalacje fotowoltaiczne, przy zapewnieniu odpowiednich regulacji.
Comments