Budowa linii tramwajowej do Mistrzejowic to pierwsza w Polsce tak duża inwestycja transportowa w formule partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Realizuje ją miasto Kraków wspólnie z konsorcjum firm PPP Solutions Polska i Gülermak AGir Sanayi Insaat ve Taahhu. Tramwaj wpisuje się w ekologiczne inwestycje publiczne jako zeroemisyjny transport zbiorowy. O przedsięwzięciu rozmawiamy z Jackiem Majchrowskim, prezydentem miasta Krakowa.
Na czym polega inwestycja?
Głównym założeniem jest budowa nowoczesnego połączenia tramwajowego mającego na celu ochronę istniejącej przyrody i zachowanie lokalnego charakteru ulic. Naszym celem przede wszystkim jest zwiększenie konkurencyjności transportu zbiorowego. Zakładamy, że docelowo nową linią będzie mogło kursować do 40 tramwajów na godzinę w każdym kierunku. Taka oferta komunikacji miejskiej będzie na tyle atrakcyjna, by zmniejszyć znacząco liczbę samochodów, co bezpośrednio przełoży się na redukcję emisji zanieczyszczeń – według obliczeń, nawet o 55 procent.
Co zyska lokalna społeczność?
Dzięki nowej linii, czas dojazdu do centrum miasta skróci się o ok. 12 minut. To duża różnica z punktu widzenia codziennych dojazdów, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że teraz tramwaje będą mieć do dyspozycji wydzielone torowisko. Przystanek podziemny „Rondo Polsadu” będzie również w przyszłości spełniało funkcję stacji premetra. Wzdłuż całej linii powstaną ścieżki rowerowe, które również będą stanowić zachętę dla mieszkańców, by wybierać zrównoważony transport.
Postawiono na ekologiczne rozwiązania?
Budowa linii tramwajowej do Mistrzejowic to praktyczna odpowiedź na cele zapisane w planie
adaptacji Krakowa do zmian klimatu do roku 2030. Przyczyni się ona do redukcji emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych i wzrostu odporności sektora transportu na negatywne skutki ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Nowy tramwaj będzie w większości zbudowany z zielonego torowiska. Zamiast tradycyjnej trawy, torowisko ozdobią maty rozchodnikowe, odporne na suszę. Dodatkowo inwestycja uwzględnia przyjazne środowisku technologie, m.in. energooszczędne oświetlenie LED, smarownice przytorowe zasilane energią odnawialną czy „zielone” wiaty (wybrane wyposażone w ogniwa fotowoltaiczne). Nasadzone zostaną m.in. dęby pospolite oraz lipy drobnoliste, odporne na zanieczyszczenia, przemarzanie i zasolenie.
Budowa linii tramwajowej do Mistrzejowic to praktyczna odpowiedź na cele zapisane w planie adaptacji Krakowa do zmian klimatu do roku 2030. Przyczyni się ona m.in. do redukcji emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych.
Dlaczego miasto zdecydowało się na wybór modelu PPP?
Polskie miasta intensywnie się rozwijają, a to oznacza duże potrzeby inwestycyjne. Każdy nowy projekt infrastrukturalny to obciążenie dla budżetu. Przedsięwzięcia realizowane w formule PPP są kontrolowane przez podmioty zewnętrzne na każdym etapie, co daje poczucie bezpieczeństwa. Jeśli umowa z partnerem prywatnym spełnia wszystkie określone prawem warunki to jej finansowanie nie jest wliczane do wskaźnika zadłużenia samorządu – w naszym wypadku kwota ok. 2 mld zł (budowa oraz usługa utrzymania linii przez 20 lat).
Zanim zdecydowaliśmy się na wybór tej formuły mieliśmy w ręku badania (wykonane w 2018 r. na zlecenie ówczesnego Ministerstwa Rozwoju), które jednoznacznie wskazywały ten model dla tej inwestycji - z uwagi na rozkład ryzyk i koszty realizacji.
Czy interes Krakowa został zabezpieczony?
Krakowski model PPP zakłada płatność za dostępność infrastruktury. Miasto będzie płaciło określoną kwotę sukcesywnie, jeśli infrastruktura będzie utrzymana w precyzyjnie określonym w umowie standardzie zapewniającym komfort pasażerów tramwajów. W kontekście budżetu inwestycja nie będzie wliczona do reguły długu publicznego, możliwe będzie odliczenie kosztów VAT. Mamy też możliwość przejścia umowy w tryb hybrydowy, czyli dofinansowania z programów unijnych. Najważniejsze, że pierwszą płatność wykonawca otrzyma po uruchomieniu linii.
Czy ta metoda realizacji zadań publicznych będzie rekomendowana?
Zdecydowanie tak. Miasto z pewnością będzie dążyło do realizacji kolejnych zadań w takiej formule, ponieważ przemawia za nią szereg korzyści. Między innymi w tym modelu chcemy przeprowadzić modernizację oświetlenia ulicznego.Artykuł opublikowany w ramach kampanii Zielone Inwestycje realizowanej w magazynie Forbes, wydanie z dnia 30.11.2023 roku.
Publikacja w Business Insider
Artykuł opublikowany w ramach kampanii Zielone Inwestycje realizowanej w magazynie Forbes, wydanie z dnia 30.11.2023 roku.
Publikacja w Business Insider
